خودروها در کنار همه ویژگیهای مثبتی که دارند، معضلات و مشکلاتی هم دارند. نبود فضا در کلان شهرها یکی از بزرگ‌ترین معضلات است. خودروهای زیاد، فضاهای پارک زیاد هم می خواهند. پارکینگ های مکانیزه به عنوان راه حلی برای این مشکل طراحی شده اند. قبل از اینکه با انواع پارکینگ مکانیزه آشنا شویم، مختصری از تاریخچه آن را بررسی می کنیم.

تاریخچه کوتاهی از پاركينگ مكانيزه

وسایل نقلیه از گذشته تا امروز در شهرها بوده اند و می بایست برای جای پارک آنها چاره ای اندیشیده شود.

اما تاریخچه پارکینگ ها بویژه انواع پارکینگ مکانیزه و هوشمند که امروزه در سراسر دنیا استفاده می شود، به کجا برمی‌گردد؟

نخستین پارکینگ مکانیزه دنیا، بیش از 110 سال پیش در سال ۱۹۰۵ میلادی در امریکا بهره برداری شد. پس از سال 1920 پارکینگ مکانیزه به اروپا راه یافت. اولین نوع پارکینگ های مکانیزه به شکل قفسه هایی بود که خودرو در آنها قرار می گرفت و بوسیله آسانسور به طبقه مورد نظر جابجا می شد و اپراتور خودرو در جایگاه مربوطه پارک می کرد.

این پارکینگ های مکانیزه ابتدایی، به علت سرعت پایین تحویل گیری و تحویل دهی خودرو، ایجاد مشکل می کرد.

بعد از جنگ جهانی دوم با گسترش مالکیت خودرو، طراحی پارکینگ ها توسعه قابل توجهی پیدا کرد. از پارکینگ های زیر زمینی گرفته تا پارکینگ های رمپی که خودروها بدون مزاحمت پارکینگی، پارک کرده یا خارج می شوند. اواخر سال های 1940 و 1950 پارکینگ ها تکامل پیدا کردند و به عنوان پارکینگ ها در مجتمع های تجاری، اداری، مسکونی و مراکز خرید توسعه یافتند. با این حال، تا سال 1960 میلادی بیش از 45 نوع از این پارکینگ های مکانیزه در کشورهای مختلف نصب و راه اندازی شد.

تحول در پارکینگ مکانیزه

با پیشرفت قابل توجه تکنولوژی و سیستم های کنترل کامپیوتری، از سال 1990، تحول چشمگیری در پارکینگ های مکانیزه رخ داد و سبب افزایش و بهبود عملکرد، سرعت و کیفیت آنها شد. کشورهای پیشرو در زمینه پارکینگ های مکانیزه، ایالات متحده آمریکا، آلمان و ژاپن می باشند. پس از آن سایر کشورها از جمله اسپانیا و ایتالیا در اروپا و همچنین کره جنوبی و چین وارد عرصه رقابت در این بازار شدند.

تعداد واحدهای پارکینگ مکانیزه تولید شده تا سال 2012 در آمریکا 2 میلیون، ژاپن 1.5 میلیون، اروپا 1 میلیون و کره جنوبی 400 هزار بوده است.

نمونه های موفق پارکینگ مکانیزه در دنیا تا سال 2000

• برمن در آلمان با 118 جای پارک در سال 1977
• مونیخ در آلمان با 72 جای پارک در سال 1984
• سیدنی در استرالیا با 50 جای پارک در سال 1986
• سئول در کره جنوبی با 849 جای پارک در سال 1987
• سئول در کره جنوبی با 117 جای پارک در سال 1989
• سئول در کره جنوبی با 152 جای پارک در سال 1991
• برلین در آلمان با 72 جای پارک در سال 1994
• ویسباتن در آلمان با 123 جای پارک در سال 1995
• آلن در آلمان با 56 جای پارک در سال 2000

انواع پارکینگ مکانیزه

• پارکینگ مکانیره دوتایی (دبل) و تریپل(سه تایی)
• پارکینگ مکانیزه پازلی
• پارکینگ مکانیزه روتاری یا چرخ و فلکی
• پارکینگ مکانیزه برجی
• پارکینگ مکانیزه گرند یا رباتیک

پارکینگ مکانیره دوتایی (دبل) و تریپل (سه تایی)

این نوع پارکینگ مکانیزه عمدتا در خانه ها، ویلاها، واحد های تجاری کوچک و هر جایی که نیاز باشد یک جای پارک به دو یا سه افزایش یابد، استفاده می شود.

 در این نوع، هم پارکینگ مزاحم و هم پارکینگ غیر مزاحم می توان اجرا کرد.

در برخی موارد نیاز به گود برداری می باشد تا بخشی از پارکینگ یا تمام آن داخل زمین نصب شود.

این پارکینگ ها در بین انواع پارکینگ مکانیزه، ساده ترین و ارزان ترین هستند.

بسته به نیاز و امکانات موجود، سیستم برق می تواند تک فاز یا سه فاز باشد.

فیلم پارکینگ مکانیزه دبل زیرزمینی

مزایای پارکینگ مکانیزه دبل و تریپل

• زمان نصب و راه اندازی کم
• استفاده دو یا سه برابری از فضا پارک
• ایمن و مطمئن
• عمر کاری طولانی
• امکان نصب در منازل مسکونی
• قابلیت جابجایی آسان و سریع
• مصرف برق اندک
• هزینه نگهداری پایین
• امکان پارک خودرو  به صورت مستقل و بدون مزاحم

پارکینگ مکانیزه پازلی

پارکینگ مکانیزه پازلی برای تامین جای پارک در اماکن مختلف تجاری، اداری، منازل، شرکت ها، تعمیرگاه ها و هر مکانی که نیاز به افزایش جای پارک به نسبت مساحت دارد، مناسب است.

در این سیستم همیشه حداقل یکی از پالت ها خالی است. با حرکت پالت به صورت افقی و عمودی خروج یا ورود خودرو به پارکینگ انجام می شود.

معمولا این پارکینگ در ظرفیت های بالا استفاده نمی شود.

در صورتی که نیاز به تعداد جای پارک بالا باشد و مسیر دسترسی کافی وجود داشته باشد، با توجه به قیمت پایین تر نسبت به انواع پارکینگ مکانیزه، می توان از چند دستگاه پازلی مستقل کنار یکدیگر بهره برد.

مزایای پارکینگ مکانیزه پازلی

• کاربری آسان، بدون نیاز به اپراتور
• سیستم جابجایی خودرو به صورت هوشمند
• ایمن و مطمئن
• عمر کاری طولانی
• قابلیت جابجایی سازه­ی پارکینگ بعد از نصب
• مصرف برق بسیار کم
• پایین بودن صف انتظار برای پارک خودرو به دلیل تعدد در ورودی
• هزینه نگهداری پایین

فیلم پارکینگ مکانیزه پازلی

پارکینگ مکانیزه روتاری

پارکینگ مکانیزه روتاری یا چرخ و فلکی امکان افزایش 5 تا 8 برابری جای پارک برای مجتمع های مسکونی، اداری، تجاری و پارکینگ های عمومی را دارا می باشد.

 پارکینگ مکانیزه روتاری در مقایسه با سایر انواع پارکینگ مکانیزه، فضای کمتری (در حدود 32 متر مربع) را اشغال می­کند.

بنابراین برای تامین پارکینگ در زمین های محدود و قواره های نامناسب، گزینه بسیار خوبی است.

ظرفیت این پارکینگ حداکثر ۱۶ جای پارک برای کلاس سدان و ۱۴ جای پارک برای کلاس شاسی بلند است.

لازم به ذکر است کارشناسان شرکت مبتکران، در صورت نیاز، قادر به افزایش ظرفیت این پارکینگ هستند.

 همچنین امکان اجرای تمام یا بخشی از سازه در زیر سطح زمین نیز وجود دارد.

در مواردی که ظرفیت های بالا نیاز هست می توان از چند دستگاه در کنار هم استفاده نمود.

مزایای پارکینگ مکانیزه روتاری

• زمان نصب و راه اندازی کم (۳تا ۵ روز)
• فضای اندک مورد نیاز (حدود ۳۰ متر مربع)
• کاربری آسان
• ایمن و مطمئن
• عمر کاری طولانی (۲۰ سال)
• امکان اختصاصی کردن جای پارک برای هر نفر
• تنوع در پوشش و نمای بیرون و قابلیت اجرای تبلیغات بر روی آن
• قابلیت جابجایی سازه­ی پارکینگ بعد از نصب
• آلودگی صوتی و لرزش پایین
• مصرف برق بسیار کم
• عدم نیاز به سیستم تهویه
• امکان نصب در اماکن باز یا سرپوشیده
• قابلیت بهره برداری در اماکن با ورودی های محدود

فیلم پارکینگ مکانیزه روتاری

پارکینگ مکانیزه برجی

یکی از انواع پارکینگ مکانیزه نوع برجی است که قابلیت تامین تعداد فضای پارک بالا را در مساحت کم داراست.

این پارکینگ در فضایی به مساحت 40 تا 45 مترمربع تا 60 خودرو را در خود جای می دهد.

در این نوع پارکینگ، ورودی خودرو در سطح زمین و طبقه همکف است.

 ولی سازه­ ی پارکینگ ممکن است روی سطح، زیر سطح و یا ترکیبی هر دو باشد.

در صورت محدودیت در ارتفاع، قابلیت ساخت پارکینگ بطور کامل یا بخشی از آن زیر سطح زمین وجود دارد.

خودرو در طبقه همکف وارد شده، پس از آن سیستم به طور خودکار، خودرو را به صورت عمودی به بالا یا پایین منتقل کرده و در یکی از پالت­های خالی پارکینگ، جانمایی می­ کند.

تشخیص خالی بودن جای پارک به عهده سیستم کنترل هوشمند پارکینگ است.

پارکینگ های مکانیزه برجی به معمول مستطیلی و در دو نوع عرضی و طولی هستند.

پارکینگ برجی به صورت دایره ای نیز وجود دارد که پارکینگ مکانیزه برجی سیلندری نام دارد.

مزایای پارکینگ مکانیزه برجی

• کاربری آسان، بدون نیاز به اپراتور
• ایمن و مطمئن
• عمر کاری طولانی
• امکان اختصاصی کردن جای پارک برای هر نفر
• قابلیت اجرای سازه پارکینگ زیر یا روی سطح زمین
• تنوع در پوشش و نمای بیرون و قابلیت اجرای تبلیغات بر روی آن
• آلودگی صوتی و لرزش پایین
• ظرفیت بالا
• سرعت بالا

فیلم پارکینگ مکانیزه برجی

پارکینگ مکانیزه گرند یا رباتیک

پارکینگ مکانیزه گرند یکی از انواع پارکینگ مکانیزه و هوشمند است که قابلیت تامین فضای پارک تا ظرفیت های بسیار بالا را دارا می باشد.

دراین سیستم، پالت رباتیک، خودرو را تحویل گرفته و در یکی از پالت های خالی جانمایی می کند.

در پارکینگ های گرند با ظرفیت بالا، جهت افزایش سرعت جانمایی و تحویل دهی خودرو، می توان از دو یا چند پالت رباتیک استفاده کرد.

در این سیستم، همانند پارکینگ مکانیزه برجی، در صورت نیاز امکان اجرای سازه روی سطح زمین، زیر سطح و یا ترکیبی هر دو وجود دارد.

مزایای پارکینگ مکانیزه گرند یا رباتیک

• کاربری آسان، بدون نیاز به اپراتور
• ایمن و مطمئن
• عمر کاری طولانی
• امکان اختصاصی کردن جای پارک برای هر نفر
• تحویل دهی هوشمند و سریع خودرو
• قابلیت اجرا زیر یا روی سطح زمین
• آلودگی صوتی و لرزش پایین
• ظرفیت بالا

فیلم پارکینگ مکانیزه زیر زمینی

معایب پارکینگ های سنتی و معمولی

• ابعاد زمین مورد نیاز بزرگ و خاص باشد
• انعطاف پذیری طرح ها پایین
• هزینه و زمان ساخت بالا
• فضاهای پرت زیاد به دلیل استفاده از رمپ، لوپ، مشاعات و ستونها با مقاطع بزرگ
• نیاز به پرسنل متعدد
• نرخ بالای خطای انسانی هنگام ورود و خروج و پارک کردن
• نبود امنیت بالا در مقابل خسارات و سرقت از داخل خودرو
• اتلاف زمان رانندگان برای ورود و خروج از پارکینگ و پارک کردن در آن
• ایجاد آلودگی زیست محیطی به دلیل اینکه هر راننده شخصا باید خودرو را پارک کند

مزایای انواع پارکینگ مکانیزه

• عدم نیاز به رمپ و فضای عبور و مرور خودرو و راننده در پارکینگ
• صرفه جویی در زمین مورد نیاز برای پارکینگ
• استفاده بهینه از فضا
• انعطاف و تطبیق پذیری طرح ها با قواره ناقص و غیر هندسی زمین و شرایط ساختمان ها
• امکان اجرا، رو یا زیر سطح زمین یا بصورت ترکیبی
• کاهش آلودگی صوتی و زیست محیطی
• کاهش استهلاک خودرو
• عدم نیاز به سیستم تهویه بدلیل نبود رفت و آمد افراد در پارکینگ
• کاهش نیاز به سیستم روشنایی داخل پارکینگ
• کاهش هزینه انتظامات و اپراتوری
• کاهش زمان ورود و خروج از پارکینگ
• قابلیت انتقال برخی مدل ها از مکانی به مکان دیگر

زمان ساخت و بهره برداری

انواع پارکینگ مکانیزه در مقایسه با پارکینگ های سنتی، زمان ساخت بسیار کمتری دارند.

آلودگی های زیست محیطی

در پارکینگ های هوشمند، خودرو در ورودی پارکینگ تحویل سیستم می شود.

کلیه عملیات انتقال و پارک (در حالی که خودرو خاموش است) توسط سیستم انجام می شود.

این امر باعث کاهش مصرف سوخت و در نتیجه کاهش آلایندگی می شود.

در پارکینگ های سنتی، خودرو تا توقف در محل پارک، روشن است و آلایندگی تولید می کند.

این آلایندگی به رانندگان و بویژه راهنمایانی که در طبقات حضور دارند، آسیب می رساند.

امنیت خودرو

در پارکینگ های رمپی، در حین تردد خودروها احتمال صدمه دیدن سایر خودروها و تجهیزات پارکینگ وجود دارد.

همچنین امکان سرقت تجهیزات خودرو و وسایل داخل آن محتمل است.

در انواع پارکینگ های مکانیزه امکان ورود افراد وجود نخواهد داشت.

عملیات پارک خودرو نیز سیستمی انجام می شود بنابراین خسارتی به خودروهای دیگر در پی نخواهد داشت.

مدت زمان پارک کردن هر خودرو

در سیستم های هوشمند، خودرو در ورودی خودرو را تحویل می دهد و در خروجی تحویل می گیرد.

بنابراین اتلاف وقت راننده به حداقل می رسد.

در پارکینگ های طبقاتی معمول، راننده برای پیدا کردن جای پارک می بایست چندین طبقات را طی کند.

همچنین سرعت حرکت جهتِ یافتن جای خالی، کند خواهد بود.

برگشت راننده از طبقات برای خروج نیز زمان بر خواهد بود.

همه این عوامل، مدت زمان پارک خودرو در پارکینگ های طبقاتی بتنی را افزایش می دهد.

مقالات دیگر

دلایل احداث انواع پارکینگ مکانیزه

ضوابط پارکینگ مکانیزه

تعمیر و نگهداری پارکینگ مکانیزه